Di que o primeiro obxectivo é a especialización dos xuíces
Manuel Almenar Berenguer, valenciano de nacemento
e galego de adopción -leva 13 anos fincado en Pontevedra-, é o vocal
delegado territorial do Consello Xeral do Poder Xudicial para Galicia e
un dos catro asinantes do documento coas bases da nova demarcación
xudicial aprobado polo último pleno do consello. O texto propón novas
demarcacións, que en Galicia reducirían a 13 os 45 partidos xudiciais
actuais. Desde que se coñeceu, non deixa de suscitar polémica,
especialmente nos municipios que deixarían de ser cabeza de partido
xudicial.
-¿Sorprendido polas reaccións que está suscitando a proposta da que é coautor?
-Nós elaboramos os principios. Foron os técnicos
do Consello os que trasladaron a aplicación deses principios ao
territorio e non é máis que iso, unha proposta. Falei co presidente do
TSXG. E están a chegar cartas de colexios profesionais e concellos.
-¿Que visos ten esa proposta de converterse nunha realidade?
-Trátase de abrir un debate sobre a necesidade de
revisar a demarcación xudicial e fixar principios para falar. ¿Como se
van concretar no futuro? Haberá que esperar aos informes dos órganos de
goberno. A proposta definitiva quedará para despois do verán.
Prepararase un documento refundido que se lle enviará ao Ministerio de
Xustiza como material de traballo de cara á reforma.
-¿Con que criterios deseñáronse as futuras demarcacións?
-Teñen que servir para cumprir unha serie de
obxectivos: a especialización dos xuíces, pondo fin aos mixtos, que
teñen que estar tanto para resolver un divorcio, un xuízo de faltas ou
tomar declaración a un detido.
-¿Cales son os parámetros?
-Para poder separar as xurisdicións e
especializar aos xuíces necesitamos un mínimo de oito e,
excepcionalmente de sete xulgados. O segundo obxectivo é que a
xurisdición permita implantar as oficinas xudiciais, algo que ata agora
en Galicia non se puido facer pola dispersión dos xulgados.
-¿Que novos servizos posibilitarán as novas xurisdicións?
-Son imprescindibles para implantar os tribunais
de instancia, é dicir, que se poidan crear prazas de xuíz sen necesidade
dun xulgado. Ademais, hai servizos como os puntos de encontro de
familia, as unidades de valoración do risco en violencia de xénero e os
servizos de orientación de xustiza gratuíta, que non se poden implantar
onde hai poucos xulgados, porque é imposible económica e socialmente. A
idea é que a demarcación cumpra o límite establecido: a menos de 100
quilómetros ou unha hora de viaxe.
-¿Como encaixa a proposta de deixar como partido xudicial Lalín con dous xulgados e menos de 50.000 habitantes?
-Lalín está a uns 100 quilómetros de Pontevedra.
Se a futura lei orgánica contemplase partidos interprovinciales, pódese
pensar en agrupar Lalín con Santiago ou Ourense.
-A proposta que elaborou unha comisión
ministerial creada no 2009 para redactar unha nova a Lei de Demarcación e
Planta falaba de máis cousas.
-O ministerio creou outra comisión para
elaborar unha nova lei que valorará o traballo da anterior. A proposta
que fixo o Consello é unha primeira fase dunha idea máis ampla.
Abordarase primeiro a ordenación dos xulgados especializados (mercantís,
sociais, penais, de violencia, de familia) e logo a xustiza de paz.
-¿E os tribunais de base?
-Haberá se esa xustiza de paz desaparece ou se
transforma en xustiza de base, servida por profesionais. Unha terceira
liña de traballo será o estudo da revisión da adscrición territorial.
Haberá que ver se hai municipios que non son cabeceira e procede que o
sexan.
-¿Primarán criterios economicistas?
-Crear unha praza de xuíz custa ao redor dos
75.000 euros, mentres que un xulgado rolda os 380.000. Tal e como están
as cousas, economicamente non é posible aspirar á creación de xulgados.
Publicado o 25/06/202 en www.lavozdegalicia.es
